Мурожаат қилган “оқ”, ишлаган “қора”ми?

НЕГА ТАРОЗИНИНГ БИР ПАЛЛАСИДАСИЗ?

         “KUN.UZ” мухбирининг “Фермернинг югургани эмас, ҳоким буванинг буюргани”: Паст Дарғомда ҳоким минглаб гектар ерларни “дўсти”га олиб бермоқдами?” сарлавҳали мақоласи бир томонлама фикрлаш, холисликдан йироқлиги билан эътирозга сабаб бўлмоқда. Айтиш мумкинки, туманга “аталган” мазмун моҳияти бир хил бундай “мақолалар” (агар мақола дейиш жоиз бўлса) мухбир таъкидлаганидек, охиргиси эмасга ўхшайди. Кетма-кет “отилаётган тош” дан хусумат “ҳиди” анқиб турганини бугун англаб етганлар оз эмас. Буни нафақат пастдарғомликлар, балки аксарият Самарқанд журналистлари ҳам аллақачон илғаган, десак адашмаймиз.

Тўғри туман ҳокимининг 2019 йил 23 январдаги бот-бот такрорланаётган қароридаги хато (аризасига асосан, розилиги билан) жумлаларни ҳар гал муаллиф такрорлашдан “чарчамаяпти”. Қарорга тегишли ўзгартиришлар киритилгани ҳақида эса олдинги мақоларга муносабатда ҳам айтилган. Ёзғувчи киши муносабат билдирилган мақолаларни ё ўқимаган, ёки ўқишни истамаганини айрим ижтимоий тармоқлардаги “ёзғириб” қўйганидан ҳам билиш осон.

Самарадорлиги нисбатан паст 500 дан зиёд фермерларнинг ерлари Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 9 январдаги 14-сонли қарорида, яъни ер майдонлари яхлитлиги, сув йўллари йўналиши ва бошқа талаблар ҳисобга олиниб, мақбуллаштириш жараёнида бошқа фермер хўжаликларига бирлаштирилди. Уларнинг қай бири “тинчи” бузилганидан рози? Фермер хўжалиги ёки боғини ўзига маъқул фермерга бирлаштириш тўғрисида тегишли қарорлар қабул қилингандан сўнг “уйғонган” ўнлаб мурожаатчилар бунга мисол. Тегишли комиссия хулосалари бир томону мурожаатчиларнинг фикрларини ўзи турган тарози палласига қўйган мухбирнинг “адолат”ли иддаосидан И.А.Криловнинг “Оққуш, чўртанбалиқ ва қисқичбақа” масалига монанд тўхтам бор. “Паст Дарғомдан келаётган мурожаатлар ҳали жуда кўп” эканини пеш қилаётган муаллиф, буларнинг бари ўз позициясига хизмат қилишини билдиришдан ҳам ийманмаяпти. Нега комиссия хулосаси эмас, ҳар ким “ҳоҳиш”ига қараб бошбошдоқликка йўл қўйилиши керак. Бу саволга жавобни хулоса чиқаришга жуда шошган мухбир ўзига ҳам бериши шарт эмасми?!

“Алишер Райҳон боғи” ва бошқа 1-2 гектарлик Дўстлик массивидаги фермер хўжаликлари ҳам туман ҳокимининг юқорида таъкидланган қарори билан “Чортут” га бирлаштирилди. Ҳукумат қарорининг олтинчи ва еттинчи бандларига асосан, фермер хўжалигига тегишли боғнинг иқтисодий жиҳатдан самарадорлиги паст бўлганлиги (кўчатлар сони кам, интенсив усулда экилмаган), сўнгги 3 йилда олинган ҳосил, уни сотишдан тушган тушум, банк ҳисоб варақларида айланган ва сарфланган маблағлар таҳлил қилиниб хулоса чиқарилган. “Алишер Райҳон боғи” “... ҳали ҳосилга кирмаган боғ номидан ... турли ярмаркаларда қатнашган...” дир. Лекин боғ яратаётган одам “олма пиш, оғзимга туш” қабилида ўтирмай, 2 гектар боғ қатор ораларига сабзавот ва бошқа экинлар ҳам экиб даромад олганку. Яна бир гап. “Интенсив боғ” нима ўзи? Шу атрофдаги қайси боғ интенсив усулда парваришланмоқда? Буни ҳам билиш учун туманнинг бошқа ҳудудларида ташкил этилган 600 гектардан зиёд боғларни кўриб келганида шу саволларга жавоб топган бўлармиди. Мантиқни қарангки, оғзаки гапларга асосланиб, мақола аввалида “... энди бу боғни яроқсиз деб топмоқда” дейилса, қуйироқда “Чортут” фермер хўжалигига бирлаштирилмоқда”, “... ҳосилга кирган боғлар ва узумзорлар бузилиб ...” дея кўпчилик эътиборини тортишни қойиллатган. Асоссиз бу гапларни келтираётиб қайси боғ ёки узумзор шу массивда 2019 йил бузилганига далил келтиришни “унутган”. Аминмизки, агар бузилган боғ ҳақида хабар топганда, тасвирга олиб, яна бир шов-шув кўтаришга улгурарди. “Яроқсиз”, “Бузмоқчи”, “... айнан мана шу атрофдаги боғлар яроқсиз деб топилмоқда” деган уйдирма гапларни топиб “эътибор қозонаётган” муаллифнинг нияти замиридаги хусуматни илғаш қийин эмас. Ахир бу ҳудудда бирор гектар бузилиши ҳақида ҳокимликда оғзаки ёки ёзма кўрсатма йўқку.

Йил бошида боғларни “Чортут”га бирлаштирилиши ҳақида туман қишлоқ ва сув хўжалиги бўлими мутасаддилари, “Дўстлик” массиви раиси И.Нормуродов Р.Бердиевани мақбуллаштиришдан олдин огоҳлантиришган. Буни Р.Бердиева ўз тушунтириш хатида ҳам инкор этмайди. Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 9 январдаги “Фермер хўжаликлари ва бошқа қишлоқ хўжалик корхоналари ер майдонларини мақбуллаштириш ҳамда қишлоқ хўжалик экин ерларидан самарали фойдаланишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарорда белгиланган муддатда тумандаги барча экин майдонлари мақбуллаштирилганини эса “норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга беписанд қаралиб ...”, деб изоҳлашдан чарчамаяпти, чоғи, муаллиф. Фермер Ҳ.Ҳожимаматов ким? Бу инсоннинг шахсиятига ҳар хил миш-мишларни тиркашга ким ҳуқуқ берган экан?! Қолаверса, Паст Дарғомда “бир бегона аёл” йўқ, ундан ва оила аъзоларидан ҳеч ким боғни тортиб ҳам олмаяпти. Тадбиркор ҳимоячиси ниқобида яна бир тадбиркорга муаллиф маънавий зарар етказаётганини наҳотки сезмаётган бўлса. Чоп этилаётган мақолаларнинг салбий “қаҳрамон”ларидан бирига айланган Ҳ.Ҳожимаматов 30 йилдан буён фермер вилоятдаги аксарият чорвачилик фермерларига наслли қорамол етказиб беради. Қарийб 100 дан ортиқ иш ўринлари яратган. “... сиёсатга зид”ликми бу? Тарозининг бир палласидамас ўртасида туриш журналистнинг вазифаси, бизнингча.

Туман ҳокимининг ушбу қарори қабул қилингач, орадан вақт ўтиб, “қўшнилари” билан бирлашиш нияти пайдо бўлган фермер хўжаликлари ҳақида эса юқорида тўхталдик. Дастлабки лойиҳаларни бекор қилиб “ҳоҳиш” (қарор қабул қилингач)га қараб қайта-қайта ҳоким қарори ўзгартирилса, мантиқсизлик бўлмайдими? Қолаверса, “Алишер Райҳон боғи” боғдорчилик хўжалиги аъзолари (1 та иш ўрни ҳисоботларда кўрсатилган) ўз жойида ишлаяптику. Пудрат асосида шартнома тузиб ишни давом эттириши ҳақида (“Магнум” трактор солиб, ҳайдаб ташлайман” деб эмас) туман ҳокими бир неча бор оғзаки ва ёзма равишда тавсия хатлари берган.

Келинг, “... ҳокимлик биноси баланд панжаралар билан ихоталаб олинган” деган жумлага яна изоҳ берайлик. Республика ёки вилоятнинг қайси идорасига ҳужжатсиз ёки мақсадсиз кириш мумкин? Ахир бу огоҳлик нуқтаи назаридан давр талабику. Бундан ташқари наҳотки муаллиф шу панжаралар 10 йил бурун ҳам бўлганлигини кўрмаган? Юқоридаги жумлалар ҳар гал Паст Дарғомга “аталган” мақолалар учун доимий “копировать” қилиниб келинаётгани “кун”дай равшанку. Ҳоким ва унинг ўринбосарларининг қабул кунларида (сайёр қабуллар ва масалаларни жойида ўрганишлардан ташқари) қайси фуқаро юзма-юз учраша олмаган. Муаллиф “... сўнгги марта туман ҳокими олдига борганида ...”ги ҳолатни баён эта туриб “... дардини айтаолмайди” деган бир-бирини инкор этувчи гапларни “қалаштирган”и мантиқсизликдан бошқа нарса эмас.

Паст Дарғомда яқин ўн йиллардан буён энди бунёдкорлик ишлари (камчиликларни инкор этмаймиз) жонланди. Буни билиш, кўриш учун эса юрак тоза бўлса, кифоя. Бу бир кишининг эмас, халқ депутатлари Паст Дарғом кенгаши депутатларининг “KUN.UZ” НИНГ АЙРИМ МУХБИРЛАРИГА жавоби.

2015-2024 © Пастдарғом туман ҳокимлиги. Сайт яратувчиси: SAKTRM